maandag 18 juni 2018

Het gesprek

Maandag 18 juni
Ik installeer me voor de buis om de tweede helft van Panama – België te zien. Als ik hier vertel dat ik België als één van de kanshebbers voor het wereldkampioenschap beschouw, reageert men over het algemeen koeltjes. De Belgen, goede spelers maar geen eenheid, vinden zij. Het zit velen hier dwars dat een aantal van de Catalaanse separatisten onderdak hebben gevonden in België. Net als de aftrap wordt genomen rinkelt mijn mobiele telefoon. ‘¿Rolan?’ hoor ik iemand vragend zeggen. ‘Si,’ antwoord ik lichtelijk ongedurig. ‘Hallo, ik ben Begoña van inmobilario Naxus; we vonden je curriculum op de internetsite Infoempleo. ¿Heb je werk op het ogenblik?’ Altijd een moeilijke vraag voor iemand die privéles in talen geeft en zeker half juni, als de meeste studenten van de officiële taalschool (La Escuela de Idiomas) net alle examens achter de rug hebben en ook de middelbare scholieren al min of meer aan hun vakantie beginnen. ‘Ik heb wel een paar lessen, maar kan zeker meer werk gebruiken,’ antwoord ik waarheidsgetrouw en vervolg met ‘¿Waar gaat het om?’ ‘We zouden graag een gesprek met je willen hebben over eventuele indiensttreding bij ons bedrijf.’ Is dit echt waar? Wordt mij werk bij een makelaarskantoor aangeboden? Ik heb vele verschillende baantjes gehad, maar huizen heb ik echt nog nooit verkocht. Sterker nog, ik heb nog nooit een huis gekocht. ‘¿Zoeken jullie iemand die Engels of Duits spreekt, wellicht?’, vraag ik. ‘Vreemde talen is zeker een plus, maar niet noodzakelijk.’ ‘Maar ik heb helemaal geen ervaring met onroerend goed,’ murmel ik. ‘We willen je toch graag spreken.’ Dan besluit ik op het voorstel in te gaan. Al was het alleen maar om over de ervaring te schrijven op mijn blog. We komen overeen om het gesprek morgenochtend te hebben, om twaalf uur. Het zal mij benieuwen.

Dinsdag 19 juni
Natuurlijk ging het niet echt om een arbeidsplaats. Dat leek me al zo sterk met mijn gebrek aan ervaring in de branch en mijn beheersing van het Spaans met, eerlijk gezegd, een flink Amsterdams accent, wat best vermakelijk kan klinken (hoop ik), maar niet het meest geschikte stemgeluid is om huizen mee te verkopen. In een veel te warm kantoorkamertje, waar het zweet al snel van mijn lijf gutste, begon Begoña me tot mijn verbazing uit te leggen hoe duur het wel niet was om een particulier taleninstituut te beginnen. Dat was om me daarna uit te leggen hoe goedkoop het wel niet was om als autónomo (ZZP-er) aan de slag te gaan voor hun makelaardijkantoor. Een telefoon (wie heeft dat niet), een computer met internet (hebben we ook allemaal) en een ingangstarief bij het bedrijf van slechts zo’n 250 euro (maar te betalen in maandelijkse termijnen). Daarna zou ik tegen gereduceerd tarief cursussen kunnen gaan volgen en aan het werk gaan waarbij ik 40% en zij 60% van de inkomsten zouden verkrijgen.
Begoña was een perfecte verkoopster; ze deed het allemaal zeer positief klinken en wist van al mijn bezwaren voordelen te maken. ‘Ik werk het liefst met mensen zonder ervaring in de branche, want velen hebben al een attitude die niet past bij ons bedrijf.’ Het was eigenlijk best een prettig gesprek, behalve die hitte dan, maar natuurlijk was er geen schaarse haar op mijn bezwete hoofd die erover dacht om tegen betaling al het bedrijfsrisico op me te nemen, terwijl zij bij eventueel succes wel de vruchten zouden plukken.
Het is helaas een praktijk die steeds vaker plaatsvindt. Mensen worden niet in loondienst genomen, maar verbinden zich als autónomo aan een verzekeringsbedrijf, een energieleverancier of een makelaardij. Ze moeten zelf voor de sociale zekerheidspremie opdraaien, die hier in Spanje voor zelfstandigen enorm hoog en onafhankelijk van het inkomen is. Als de verkoper niets of weinig verkoopt, kost het het bedrijf helemaal niets. Een win-win-situatie voor het bedrijf en in de meeste gevallen een verliessituatie voor de valse zelfstandige. Toch doet de uitzichtloze situatie op de arbeidsmarkt veel mensen besluiten dit soort constructies te accepteren. Het zou verboden of in elk geval veel beter gereguleerd moeten worden.

PS Namen van het bedrijf en makelaarster zijn veranderd.