Naar de bioscoop

We zijn een weekeinde in A Coruña. Het regent. Vanzelfsprekend. Je kunt niets anders verwachten in februari in Galicië. Het maakt ons niet veel uit. Dit is een cultureel uitstapje. Gisteren waren we naar een fantastisch flamencoconcert. En vandaag gaan we naar de bioscoop. In een universiteitsstad als A Coruña is het aanbod vast uitgebreider dan in Ponferrada, waar er alleen een bioscoop is in het overdekte winkelcentrum. We consulteren de filmladder op internet. ‘We kunnen naar La Librería van Isabel Coixet gaan,’ zegt Ana. Ik kijk haar weifelend aan. ‘Dat is een Engelstalige film,’ zeg ik, ‘en je weet dat ik niet hou van die Spaanse nasynchronisaties.’ ‘Het is de originele versie,’ antwoordt Ana enthousiast. Het pleit is beslecht. La Librería, of liever gezegd The Bookshop, zal het zijn. We trekken onze jassen aan, pakken de paraplu en verlaten de hotelkamer. Met behulp van Google Maps lopen we in de richting van waar de bioscoop moet zijn.

Vorige week zagen op de televisie hoe La Librería de Goya voor de beste Spaanse film van 2017 won. Er zijn weinig programma’s zo saai als een gala waarin mensen uit de filmwereld die een onderscheiding ontvangen menen al hun familieleden en leden van het team te moeten bedanken voor de steun. Dit jaar was het een beetje spannender; we waren nieuwsgierig naar hoe er zou worden omgegaan met de #MeToo-beweging en het feminisme in het algemeen. Voor veel vrouwen was de dress code zwart, maar daar deed Isabel Coixet, hoewel uitgesproken feministisch, niet aan mee. Het is een eigengereide Catalaanse regisseuse, die Engelstalige films maakt en wars is van het nationalisme dat haar regio in de greep heeft.

De Spaanse filmindustrie is over het algemeen van hoog niveau, vind ik. Eén van de weinige programma’s die we regelmatig op de publieke zender van de televisie bekijken is Historia de Nuestro Cine, waarin een paar keer week een Spaanse film wordt vertoond. Behalve de kwantiteit valt ook de kwaliteit erg op. In Nederland zou een dergelijk programma na vijf weken al in herhalingen moeten vallen. Toen ik nog in Amsterdam woonde, greep ik elke gelegenheid aan om Spaanse films te zien, zoals die fantastische films Vacas en La Ardilla Roja van Julio Medem. Ik deed dit om mijn Spaans te verbeteren en om meer te leren over de cultuur van mijn favoriete vakantiebestemming. Nou moet je dat leren over andere culturen door het kijken van films niet overschatten. Als je veel Amerikaanse films ziet, kun je indruk krijgen dat daarginder op de wegen regelmatig spectaculaire achtervolgingen plaatsvinden. Wie veel Nederlandse films bekijkt kan de illusie hebben dat Nederlandse vrouwen op de meest opgepaste momenten hun borsten ontbloten. En veel Spaanse films geven de indruk dat er in de dorpen altijd een broeierige spanning heerst vanwege één of andere verzwegen traumatische gebeurtenis uit het verleden. Nou, dat laatste is minder ver van de waarheid verwijderd.

Al pratend over de films die we al hebben gezien of die we nodig eens moeten zien, lopen we door de natgeregende straten van A Coruña. We kijken nog eens om ons heen. Waar zijn we in godsnaam? En waar is die vervloekte bioscoop? We consulteren Google Maps. Op tweehonderd meter hier vandaan moet het zijn. Een voorbijganger herkent onze wanhoop en vraagt of hij ons kan helpen. ‘We zoeken de bioscoop Yelmo,’ zeggen we. Hij wijst op een donker gebouw aan de overkant van een drukke straatweg. ‘Daar in het winkelcentrum is het.’ We bedanken hem, steken over en vinden de ingang. Als we de deur opendoen komt ons een walm van pizza’s en hamburgers tegemoet. Overal klinken de schrille kreten van spelende kinderen. Op regenachtige zondagmiddagen blijkt het winkelcentrum als overdekte kinderspeelplaats gebruikt te worden. We kopen onze kaartjes en zetten ons in de zaal. Ik fluister in Ana’s oor dat dit soort ervaringen me terug doen verlangen naar bioscopen als The Movies in Amsterdam. ‘Maar een paar jaar geleden hadden wij ook buurtbioscopen in Ponferrada,’ zegt ze, ‘eentje was tegenover ons huis: Hollywood; het staat nu te koop.’ We zwijgen. Ik vraag me af of het haalbaar zou zijn de bioscoop weer te openen, met alleen films in de originele versie. Maar dan begint de film The Bookshop, die ons meevoert ver van het winkelcentrum vandaan, naar een dorpje aan de Engelse kust in de jaren 50, waar een vrouw met nogal wat problemen wordt geconfronteerd als zij een boekwinkel wil openen.