km0

Ben ik op mijn ouwe dag toch nog ergens een overtuigd aanhanger van geworden. Nee, niet van een voetbalclub. Mijn voorkeur voor fc Barcelona is flink bekoeld nu Xavi Hernandez niet meer speelt. Sowieso lijkt het voetbal aan corruptie- en belastingschandalen ten onder te gaan, en ik twijfel er niet aan dat daar binnenkort nog wat dopingschandalen bovenop komen. Nee, ik ben ook geen aanhanger geworden van een politieke partij. Ik blijf de politiek van een afstand kritisch volgen, ook al vind ik de opkomst van de nieuwe partijen in Spanje als Ciudadanos en Podemos een hoopgevende ontwikkeling. Het nationalisme dat in Europa tegenwoordig zo in zwang lijkt te kan me ook niet boeien. De Catalaanse nationalisten, de Castiliaanse anticatalanen, de Nederlandse pro-zwartepietenbeweging; het komt bij mij allemaal over als het zoeken naar een identiteit die er allang niet meer is, als-ie er ooit al geweest is. Nee, ik ben langzamerhand overtuigd aanhanger geworden van de kilometro zero trend, of hoe dat ook in het Nederlands moge heten. Het eten van voedsel dat afkomstig is uit de directe omgeving.

Eigenlijk was mijn moeder zonder het zelf te weten al een aanhanger van km0. Zij gaf altijd hoog op van de Hollandse bloemkool, aardbeien van de koude grond, echte Nederlandse eigenheimers, en noem maar op. Toen ik mijn vakanties buiten Nederland begon door te brengen sprak ik haar als man van de wereld soms tegen: ‘Ma, in Frankrijk en Spanje zijn de groenten echt minstens net zo lekker als hier.’ Maar nu ben ik geneigd mijn moeder alsnog gelijk te geven. Natuurlijk dacht zij indertijd niet aan de mogelijke positieve milieu-effecten van het consumeren van de groenten van nationale grond; de CO2-uitstoot was toen nog geen issue. Zij had het gewoon over smaak. Wat van dichtbij komt is verser en dus lekkerder.

Ook hier in El Bierzo heeft altijd een onuitgesproken km0-gedachte geleefd. De Bercianen zijn trots op de reinetten, kastanjes, kersen, conference-peren en paprika’s. Op de markt worden groente en fruit altijd als Berciaans aangeprijsd. Bij veel kleine groentewinkels staan speciale schappen met daarin producten uit de regio, die diezelfde morgen bij de boeren zijn opgehaald. Ook de restaurants doen volop mee; deze weken zijn er de jaarlijkse Jornadas Gastronómicas de El Bierzo met menu’s waarin regionale ingredienten zijn verwerkt.

Tegenwoordig wordt het eten van voedsel uit de regio vooral aangeprijsd vanwege de positieve effecten op het milieu en het stimuleren van de regionale economie en werkgelegenheid Wat mij betreft zijn de milieueffecten van het lokaal geproduceerde voedsel mooi meegenomen, maar ik ben vooral aanhanger van de km0 omdat ik het leuk vind om te zien waar mijn eten vandaan komt. Het doet me goed te wandelen door de wijngaarden waarvan ik weet dat ik een jaar later de wijn zal drinken. Ik heb overigens zo’n donkerbruin vermoeden dat als ik de wijn in de supermarkt koop deze beduidend meer dan 0 km heeft afgelegd: eerst van de bodega naar een distributiepunt ergens in Spanje en dan weer terug naar de supermarkt in El Bierzo. Hetzelfde zal wel eens kunnen gelden voor de potjes geroosterde paprika’s, de ingemaakte kastanjes en andere producten waar El Bierzo op vermeld staat.

Als kersverse aanhanger van de km0-beweging laat ik me tegenwoordig door de slager in de overdekte markt uitgebreid informeren over waar het arme lammetje waarvan ik de koteletjes koop heeft rondgelopen, meestal rond de dorpen San Lorenzo en Molinaseca hier vlakbij. Een Rioja sla ik als wijn bij de maaltijd met geringschatting af. Als ik appels uit Holland in de schappen zie liggen trek ik een pruillip en als ik lees dat de tomaten uit Holland komen loopt er een heuse rilling over mijn rug. Maar toen ik in september bij de Albert Heijn in Osdorp een Bierzo-wijn zag liggen, kocht ik gelijk enthousiast een paar flessen, ook al hadden die net zo’n lange reis afgelegd als ikzelf. Niets 0km; gewoon regionale trots. En lekker!